ChatCity sohbet arkadaş sitesi ile oyun tavla ve okey oyna, sohbet muhabbet ortamını keşfet. Oyun, okey tavla oyna, kulüp aç ve kendi radyo yayınını yap

Toplumsal, siyasal ve ekonomik olaylar, nereden baktığınıza, sonuçları, etkilenen gruplardan hangisinin yönünden irdelediğinize, değerlendirmede hangi ölçütleri kullandığınıza göre farlı görünümler verir.

Kazanılan bir savaş bir ülke için bir zafer ve mutluluk kaynağıdır ama onu siz bir de bu uğurda ölen askerlerin ailelerine sorun.

Kimi zaman yurttaşlarınız ölür ama savaş kazanılır.

Kimi zaman hem yurttaşlarınız ölür, hem savaş kaybedilir.

Kimi zaman ise hem yurttaşlarınız ölür, hem savaş kaybedilir, hem de toprak yitirilir.

En kötüsü de Birinci Dünya Savaşı nda bizim başımıza geldiği gibi, hem yurttaşlarımızın ölmesi, hem savaşın, hem toprakların yitirilmesi, hem de bağımsızlığın kaybedilmesidir.

Tabii bu durum, Yunanlılar, Ermeniler ve Batılı ülkeler için büyük bir zaferdi.

Buna karşılık Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde zaferle sonuçlanan Kurtuluş Savaşı sırasında yurttaşlarımız ölmüş ama hem savaş kazanılmış, hem topraklarımızın bir bölümü geri alınmış, hem bağımsızlığa yeniden kavuşulmuş, hem de yeni bir devlet, Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştu.

Mustafa Kemal ve arkadaşlarının önderliğinde kazanılan bu savaş, Anadolu halkı için büyük bir başarı, büyük bir zafer, Yunanlılar, Ermeniler ve Batılı devletler için büyük bir yenilgi idi.

Peki biz Amerikan ın Irak savaşına, nereden, hangi açıdan bakacağız, hangi ölçütlere göre değerlendirme yapacağız.

Bu konuda Türkiye de yapılan değerlendirmeler şaşırtıcı bir biçimde ya Amerika açısından ya da Irak açısından bakıyor olaya.

Oysa ben olaya Türkiye açısından bakılması ve öncelikli değerlendirmenin Türkiye nin durumu ve çıkarları açısından yapılması gerektiğini düşünüyorum.

Amerika nın Irak savaşının sonuçlarına, Türkiye açısından baktığımızda hiç de iç açıcı sonuçlara varamıyoruz.

Savaş öncesi Saddam yönetimindeki Irak, nisbeten istikrarlı bir ülkeydi.

Türkiye nin en önemli sorunlarının başında gelen bölücü ve ayrılıkçı etnik terör açısından, Türkiye nin karşısında muhatap olarak nisbeten istikrarlı bir ülke ve Kuzey Irak ta konuşlanmış olan tehlike bakımından da bir ölçüde de olsa denetlenebilir (en azından "sıcak takip olanağı" bulunan) bir durum vardı.

Oysa Amerika nın müdahalesi sonrasında, karşımızda Sünniler, Şiiler ve Kürtler arasında üçe bölünmüş bir Irak, bu gruplar arasında sıcak çatışmalar ve Amerika ile müttefiklerine karşı kanlı bir biçimde süren bir direniş tablosu vardır.

Saddam döneminde göreli bir güvenlik içinde yaşayan Türkmenlerin durumu şimdi çok belirsizleşmiştir.

Kuzey Irak taki siyasal oluşumların Amerika tarafından "Bağımsız bir devlet" modeli çerçevesinde algılanması, desteklenmesi ve muamele görmesi, Türkiye nin, ulusal güvenlik ve "sıcak takip" gerekçeleriyle de olsa, bölge üzerindeki denetimini adeta sıfırlamıştır.

Amerika nın Irak müdahalesi sonrasındaki durum, Türkiye açısından ne yazık ki eski dengelere göre büyük bir olumsuzluk yansıtmaktadır.

Türkiye, en önemli ulusal güvenlik sorunlarının başında gelen bölücü ve ayrılıkçı terörün kaynakları açısından hem Kuzey Irak a hem de Amerika ya eskisinden olduğunda çok daha fazla bağımlı olmuş, kendi manevra alanını daraltmış, insiyatifini yitirmiş görünmektedir...

Öncelikle tşkler böyle bi konuyo değindiniz için. Amerika tamamiyle

başarısız Irak ta. bunun ülkemize de büyük zararları var. Sırf petrol

kaynakları için kendi çıkarları için o kadar masum insanları katletdi.

ülkemizi de kendine bağlı hale getirdi. istedigi gibi incirlik üssünü

kullanıyor. ama konu PKK lanetine gelince işi ağırdan alıyorlar.

Stratejileri apaçık belli. Tamamiyle ülkemize sahip olmak.

 içten içe ele geçirmek. yazılacak çok şey var ama su anda aklıma gelenler bunlar.

 Tekrar tşk ederim.

(Tabii bu savaşın Irak devleti ve Irak halkı açısından değerlendirilmesi ise bambaşka bir konudur.)

Elimizdeki veriler şunlar:

ABD, Irak a üç nedenle saldırdığını ilan etti.

Saddam ın elinde Kitle İmha Silahları vardır; dünya barışı, insanlık ve bölge için büyük tehdit oluşturan bu silahların yok edilmesi gerekir.
 

Saddam zalim bir diktatördür, kendi halkı ve bölge barışı için bir tehdit oluşturmaktadır; devrilmesi gerekir.
 

Dünya barışı, insanlık ve bölge güvenliği için, Irak taki rejim bir tehdit oluşturmaktadır; bu ülkeye demokrasi getirilmelidir.

Dünya kamuoyuna açıkça ilan edilen bu hedefler açısından şu sonuçlar ortaya çıkmıştır:

Saddam ın elinde Kitle İmha Silahları bulunduğu iddiası doğru çıkmamıştır; bu açıdan ABD, dünya kamuoyu karşısında yalancı durumuna düşmüştür.
 

Saddam devrilmiş, yakalanmış ve mahkeme karşısına çıkarılmıştır; bu açıdan ABD hedefine varmıştır.
 

Irak ta demokrasi adına atılan adımların tümü, yapılan Anayasa ve genel seçimler dahil, bu ülkeye demokrasinin öyle kolay kolay gelemeyeceğini göstermiştir, şu andaki kanlı çatışmalar ve direniş bir yana, demokrasi adı altında uygulamaya konulan rejim hem temel hak ve özgürlükleri sağlamaktan çok uzak kalmış hem de ancak aşiretler arası dengelere dayalı, İslami kurallar çerçevesinde, sınırlı ve kısıtlı, bir nevi "İslami Demokrasi" niteliğine dönüşmüştür; böylece bu hedef açısından Amerika başarıya ulaşmıştır denilemez.

Peki ilan ettiği üç hedeften biri yalan çıkan, biri başarılı olmayan, sadece Saddam ı devirebilen ABD, bu savaş için hangi bedelleri ödemiştir?

Reuters in bilgilerine göre, savaşın başladığı 20 Mart 2003 ten beri, 2006 yılı başı itibarıyla, 2200 dolayında ABD, 100 dolayında İngiliz ve 100 dolayında öteki müttefik ülkelerin askeri ölmüş, Irak da yaklaşık 5.000 asker, 30.000 sivil yitirmiştir.
 

Irak ta bulundurduğu 150.000 kişi dolayındaki orduyu oluşturmak için paralı ve gönüllü askerliğin sınırlarına ulaşmış, yaklaşık 200 milyar dolar da masraf etmiştir.
 

Kitle İmha Silahları konusunda yalan söylediğinden dolayı uluslar arası güvenilirliği önemli bir darbe yemiştir.
 

Irak savaşı, Vietnam savaşı çağrışımları yaparak, Irak ta bir bataklığa saplandığı ve bu bataklıktan nasıl kurtulacağını bilmediği izlenimi vererek, dünya kamuoyuna yansıyan işkence olaylarıyla birlikte dünya çapındaki prestijini zedelemiştir.
 

Irak taki Türkmenlerin durumundan ve Kuzey Irak taki oluşumlardan dolayı, bölgedeki önemli bir müttefiki olan Türkiye ile olan ilişkileri gerginleşmiştir.
 

Bush yönetimi içerde ciddi bir kamuoyu desteği kaybına uğramıştır. (Bu madde, "ABD nin kaybı mıdır", ayrıca tartışılabilir tabii. Ama en azından "yönetimin" kaybı olduğu kesindir.)

Bu çözümleme nesnel bir bilanço gibi görünse ve ABD nin Irak savaşında, kendi açısından başarısız olduğu gibi bir izlenim verse de olayların ardındaki gerçekler pek de öyle değildir.

Bakınız ABD, Irak savaşı ile gerçekte neler kazanmıştır:

Ortadoğu petrollerinin önemli bir bölümüne fiilen el koymuştur.
 

Dünyanın en stratejik ve sorunlu bölgelerinden birinde askeri konuşlanma sağlamıştır.
 

İsrail için bir tehdit niteliği taşıyan Irak devletinin bütünlüğünü ortadan kaldırmış, ülkeyi, aşiretler arası dengelere dayalı istikrarsız bir niteliğe büründürmüştür.
 

Ortadoğu daki Arap-İsrail çatışması denklemine, bağımsız bir Kürt devleti oluşumunu dahil ederek, İsrail i rahatlatmış, kendisi için de bir müttefik daha yaratmıştır.

İki haftadır sürdürdüğüm bu yazıların sonunda şu ortaya çıkıyor: Amerika nın Irak savaşının Türkiye açısından olumsuz sonuçlar verdiği ortadadır; ama kim gönül rahatlığıyla, "Amerika kendi açısından başarısızdır" diyebilir

    -

 Dr:Jawell BENGLİNE