fiogf49gjkf0d Bana öyle geliyor ki, 2008’de “boğa” kazanacak. Ben oldum olalı, kendimi bildim bileli boğa güreşinde boğayı tutarım. Bütün memleketi ve civarını bir arena gibi düşünün. Matadorun her hamlesinde cümle ahali ayağa fırlayıp “oley” çekerken otururum. Ama boğa hamle yaptığında; hani birisi var ya, tek başına oley çekiyor, işte o benim.
Boğa güreşi, her ne kadar İspanya ile özdeş olsa da Portekiz’de de, Güney Fransa’da da, hatta Latin Amerika’da da yapılır. Madrid’de Las Ventas, Malaga’da Plaza de Toros ve Alicante’de Alfuacilillos boğa güreşinin mabedidir.
Güya insan kendisini boğa ile sınar. “Boğa güreşi” tabirine bakıp, boğa ile matadorun güreştiğini düşünmeyin. Boğa güreşi esasında boğanın öldürülmesi törenidir. İspanya’da her yıl 2.000 boğa adına boğa güreşi denilen bu törenle öldürülür. Maya ve Aztek uygarlıklarını katleden ve İnka uygarlığının kökünü kazıyan ve bunu da onlara medeniyet götürmek için yaptığını savunan bir toplum için şaşırtıcı olmayan bir adet.
Boğa güreşi İspanya’da 18. Asr’ın başlarından başladı. İlk arena 1749’da inşa edildi. 1830’da da ilk mektepli matadorları yetiştirecek okullar kuruldu. Bir boğa güreşi şöyle oluyor;
Bir boğa ve çok sayıda torero var. Torerolar matadordan, banderillerolar ve pikadorlardan meydana geliyor. Çünkü benim diyen matador tek başına bir boğayı öldüremez. Hatta bana sorarsanız fotoğraf çektirmek için yanına bile gidemez. Onun için ekip çalışması yapıyorlar.
İlk önce boğanın boynuzları köreltiliyor ve enselerine kum torbaları ile vurularak sersemlemesi sağlanıyor. Sonra boğa kandırılarak arenaya çıkarılıyor. Halka takdim ediliyor. Halk katledilecek boğayı alkışlıyor.
Sonra boğaya iki pikador saldırıyor. Pikadorlar zırhlı ve gözleri bağlı atlarla geliyorlar. Atlar ne yaptıklarını da, neye hizmet ettiğini de bilmiyorlar. Üzerilerine verilen zırh ve ahırda önlerine konulan arpa kovası onlar için yeterli sebep. Bu atların üstündeki pikadorlar boğanın sırtında ve ensesinde mızraklarla kanırta kanırta kan kaybını sağlayacak büyük yaralar açıyorlar
Bundan sonra da boğaya banderillerolar saldırıyor. Kan kaybından hareketleri yavaşlayan ve yorulan boğanın sırtına, ense köküne ve omuzlarına üçer çift kısa mızrakları saplıyorlar. Böylece boğa daha da çaresiz bir hale düşüyor. Boğa omuz başları parçalandığı için başını dik tutamıyor.
Bu arada arenada toplanan ahali pikadorların ve banderilleroların her darbesini alkışlarla, ıslıkla ve oley çekerek destekliyor.
Devamında ise matador sahne alıyor. Matador bütün süslü püslü kıyafeti ile salına salına arenanın ortasına geliyor. Acılar içindeki boğa bu ritüelin içinde çaresiz bir halde, çabuk bir ölüm umudu hayal ederken, matador tribünlere gösteri yapıyor. Cesaretini, boğaya duyduğu saygıyı gösteriyor. Eğer matador bütün bunlara rağmen zor bir duruma düşerse, bütün ekip yardımına koşup boğayı başka tarafa çekiyorlar.
Tribünde oturan orkestranın çaldığı “paso doble” eşlğinde, matador yaralı ve bitik haldeki boğayı daha da yorduktan ve neredeyse damarlarındaki bütün kan açılan büyük yaralardan dışarıya aktıktan sonra elindeki kılıcı ense köküne saplıyor. Kılıç enseden girip, boğanın takatsiz yüreğine kadar iniyor. Elbette boğa hemen ölmüyor. Matador bu kahramanca hamlesinin alkışlarını toplamak için tribünlere yöneldiğinde, ekip yine meydana çıkıyor ve boğanın sağa sola hamle yapmasını ve bu sayede kılıcın daha fazla yeri parçalamasını sağlıyor.
En sonunda boğa ön bacaklarının üzerine çöküyor ve yıkılıyor. Bunun üzerine bir görevli gelip boğanın şah damarını keserek bu rezilliğe son veriyor. Ama seyirciler bunu dahi alkışlıyorlar. Bir bakıma garip bir “fair play” ruhu ile ve anlaşılması zor ve gereksiz bir adalet anlayışı ile. Hatta boğa çok direndiyse, arenanın dışına sürüklenmesine atların yanı sıra katırlar ve bir miktar personel de eşlik ediyor, boğaya duyulan saygıyı göstermek için. Matador ise bu zaferin neticesinde boğanın kulaklarını ve kuyruğunu kesip, bu zaferin hatırası olarak saklamaya hak kazanıyor.
Bu kadar uğraşacaklarına boğaları duvar dibine dizip, makineli ile tarasınlar. Ama olmaz, çünkü o zaman estetik olmaz. Kurallı olmaz. Sportif olmaz. Demokrat olmaz.
Boğa atlarla sürüklenerek arenanın dışına çıkartılırken, tribünler matadora onur veren bu zaferi avuçları patlayıncaya kadar alkışlıyor. Eskiden ölen boğanın eti satılırmış. Ama boğanın şah damarının hijyenik olmayan arenada kesilmesi, AB’nin ilgili standartlarına uygun olmadığı için, bu uygulamaya son verilmiş.
Bu arada, boğalar adına “sportif kasap” da diyebileceğimiz “halk kahramanı” olarak görülen matadorlara kırmızı renkten dolayı saldırmazlar. Boğalar kırmızı rengi göremezler. Boğalar sadece, aşırı ve hızlı hareketlere tepki verirler. Yani boğa sadece, önünde hızla sallanan, sağa, sola çevrilen beze saldırır. Ayrıca matadoru yenen veya bir nedenden dolayı arenadan çıkartılan boğa asla yeniden arenaya sokulmaz. Çünkü daha önce bu, birkaç kez yapılmış ve o boğalar hiç yenilmemiş.
Bana öyle geliyor ki, bu yıl boğaların yılı olacak. Bu defa boğa kazanacak.Bu varsayımım elbette, kasabın bıçağı yalayacak kadar gamsız olan öküzler ve matadora dostça yaklaşırsa onu kazanacağına inanan “boğa görünümlü öküzler” için geçerli değil. Bir kova arpaya boğayı satan atları anmıyorum bile.
Bu sene boğalar kurtulacak. Elbette burada bir ayrıntı var. Bu sene arenadan çıkmayı başarırsak, daha önce yaptığımız gibi yeniden arenaya girmememiz de lazım. Ha, yok, gireceksek hazırlanıp, ona göre girelim. Ne arena o günü unutsun ne de cümle matadorun ailesi o günü hafızasından silsin!
Alıntı | 
