fiogf49gjkf0d Son yıllarda gerek ülkemizde,gerekse dünyanın bir çok farklı ülkesinde konuşulan,tartışılan çözüm aranılan toplumsal sorunların başında sokakta yaşayan çalışan,çalıştırılan çocuklar problemi geliyor.Göç,çarpık kentleşme sonucunda oluşan sağlıksız yerleşim bölgeleri,nüfus artışının beraberinde getirdiği düşük sosyo ekonomik düzey,hızla artan sosyal ve ekonomik eşitsizlikler ve parçalanmış aileler bu sorunun başlıca nedenleri arasındadır.Sokakta yaşayan ve sokakta çalışan çocuk ayrımı neye göre yapılmaktadır ve bu alanda çalışan devlet kurumları ve sivil toplum örgütleri hangileridir ve neler yapmaktadırlar?
Sokak çocukları;zamanlarının büyük bir bölümünü sokakta geçiren,herhangi bir korumadan ve yetişkinlerin doğrudan desteğinden yoksun olan çocuklar olarak tanımlanmışlardır.Fiziksel ve cinsel istismar,ailede yaşanan şiddet olayları ve sevgisizlik sonucu evlerinden ayrılıp sokakta yaşamaya başlayan bu çocuklar,sokakta "var olabilmek",sokaktaki şiddetten kendini koruyabilmek ve yalnız kalmamak için kendi gibi çocukların yer aldığı gruplara girmek zorundadır.Zaman içinde öğrendiği,varlığını sürdürmek için öğrenmek zorunda kaldığı "sokak kuralları" doğrultusunda uçucu madde kullanmaya başlar.Bunun nedeni artık üyesi olduğu grubun kurallarına uymak,soğuktan korunmak,içinde bulundukları zor ve acımasız şartları bir an olsun unutabilmek amacıyla hayal kurmak ve para isterken daha az utanmak amacıyla,rahatlamaktadır.
Yaşadıkları acımasız hayat nedeniyle fiziksel ve psikolojik gelişimlerini tamamlayamamış olan bu çocuklar,sokak mafyası,çeteler gibi onların korunmasızlığından yararlanmak isteyen suç grupları tarafından suça teşvik edilirler.Toplumun dışlaması sonucu,yaşadıkları yalnızlık zaman içinde öfkeye dönüşebilir ve bu da suç işleme potansiyellerini arttırabilir.
Sokakta yaşayan,çalışan-çalıştırılan çocuklar sorunuyla ilgili olarak,İstanbul Valiliği ve İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğünün çıkardığı kanun gereği İstanbul da 8,Türkiye genelinde toplam 43 Çocuk ve Gençlik merkezi kurulmuştur.Mobil ekipler vasıtasıyla sokakta çocuklarla iletişime geçilip çocukların kurumlara gelmelerine ikna edilmelerini,kurumlarda eğitim ve meslek edinme imkanı sağlanmasını,madde bağımlısı olan çocukların UMATEM de tedavi edilmelerini sağlayan bu uygulama 1998 yılında başlamış,2001 yılında yoğunlaşarak devam etmiştir.Sorunun çok etmenli oluşu çözümün de çok etmenli olmasına neden olmuş,sivil toplum örgütleri de bu alanda çalışmalar yapmaya başlamıştır.SHÇEK dışında 7 tane sivil toplum örgütü de bu alanda aktif olarak çalışmaktadır.
Medyanın "sokak çocuklarına"olumsuz anlamlar atfetmesi,onları "günah keçisi" ilan etmesi,toplumun bu çocukları dışlamasına neden olmuş ve bu dışlanma psikolojiside çözümden her geçen gün uzaklaşılmasına neden olmuştur.Unutulmaması gereken bir gerçek vardır ki;bu çocuklar tehlikeli değil,tehlike içinde yaşamak zorunda kalan çocuklardır ve tıpkı diğer çocuklar gibi sahip oldukları-sahip olmaları gereken birtakım haklar vardır.Bu yolda yapılan çalışmaların,projelerin arttırılması,çözüm ylunda atılacak adımların çoğaltılması toplumsal barış ve insan hakları adına önemli bir gelişme olacaktır. |