fiogf49gjkf0d VOLEYBOLUN TARİHÇESİ
Voleybol Amerikalı William Morgan tarafından 1895 te A.B.D de bulundu.Morgan YMCA adlı bir dernek üyesi olarak gençlerin spor yapması için bu oyunu geliştirmiştir.Morgan ,bu oyunu Basketboldan daha az fiziksel temas gerektiren bir oyun oluşturmak üzere basketbol,beyzbol,tenis ve hentbolun bazı özelliklerini biraraya getirmiş ve bu oyuna MINTONETTE adını vermiştir.
Morgan fileyi tenisten ödünç almış ve onu yerden yaklaşık 183 cm. yükselterek ortalama insan boyunun biraz üzerine çıkarmıştır.1896 yılında Springfield kolejinde Y.M.C.A kongresi toplandığında Dr. Mintonette adını VOLLEYBALL olarak değiştirmiştir.
Çünkü önemli olan topu öne-geriye getirmektir ve bu ingilizce volley anlamına gelmektedir. Bir oyun olarak voleybol önceleri A.B.D. iş adamları tarafından oyun sahalarında görülmüştür.1900 yılında Kanada bu sporu benimseyen ilk ülke olmuş ve uluslararası bir kuruluş olan Y.M.C.A. voleybolun bütün dünyaya yayılmasına öncülük etmiştir ve ayrıca aynı yılda voleybol için özel top tasarlanmıştır. İlk uluslararası turnuva 1913 yılında Asya kıtasında düzenlenmiş ve turnuvaya Çin ,Japonya ve Filipinler katılmıştır.
1916 da Filipinler de topu belli bir açıyla yükselterek başka oyuncu tarafından vurulması şeklinde hücüma yönelik bir stil geliştirilmiştir. Birinci Dünya savaşında Avrupa ya gelen A.B.D. askerleri voleybolu tanıtmaya başlamışlar ve 1917 yılında Y.M.C.A. üyesi A.B.D. askerleri bu sporu Fransa ya götürmüşlerdir.1917 yılında Çekoslavakya da oynanmaya başlamıştır.Aynı yılda oyun puanı 21 den 15 e düşürülmüştür.2.13 metre olan file yüksekliği 2.43 metreye yükseltilmiştir.1918 yılında sahadaki oyuncu sayısı 6 oyuncuyla sınırlı tutulmuştur.
Voleybol 1920 de Polonya da oynanmaya başlanmış ancak her ülke oyun kurallarını değişik olarak belirlemiştir.Örneğin Asya kıtasında voleybol 9 kişiyle ve alçak filede oynanmıştır.1922 de her takım için üç vuruştan sonra topu karşıya atma kararı alınmıştır.
1922 de ilk defa Y.M.C.A. ulusal şampiyonası Brooklyn Newyorkta 11 eyaletten 27 takımın katılımıyla gerçekleşmiştir. 1928 de turnuvalara ve kurallara ihtiyaç duyulduğu görülmüş ve USVBA(Birleşik Devletler Voleybol Federasyonu) kurulmuştur.Voleybol sahasının YMCA takımı dışındakilere açılımı ile ilk defa ABD açık hava oyunu gerçekleşmiştir.
1930 da ilk defa ikili plaj voleybolu gerçekleşmiştir. 1934 te ulusal voleybol hakemleri onaylanmış ve aynı yıl Stocholm de IAHF (Uluslararası Hentbol Federasyonu ) kongresinde Polonya başkanı bir teknik komite kurulmasını teklif etmiş ve kurulmuştur.
1936 da Berlin de Olimpiyatlar sırasında II. Kongre yapılmış ve uluslararası bir komitenin kurulmasına karar verilmiştir.Ancak 2. Dünya savaşının çıkması bu girişimi etkilemiştir.
1937 de Boston daki Amatör Sporlar Birliği toplantısında A.B.D. voleybol federasyonunu ulusal,resmi ,idari örgüt olarak kabul etmiştir. 1938 yılında Amerika da uygulanan kurallar küçük değişiklerle uluslararası kurallar olarak kabul edilmiştir.
1947 de Pariste yapılan uluslararası kongrede Uluslararası Voleybol Federasyonu belirlenmiştir. Bu federasyona ilk üye olan ülkeler ; A.B.D., Brezilya, Belçika, Fransa, Hollanda, İtalya, Macaristan, Mısır, Portekiz, Polonya, Uruguay ve Yugoslavya dır.
• 1948 de ilk ikili plaj voleybolu turnuvası yapılmıştır.
• 1949 da ilk dünya şampiyonası Prag Çekoslavakya da yapılmıştır.
• 1961 yılında Marsilya da Olimpik branş olarak kabul edilmiştir.
• 1964 yılında Tokya da yapılan Olimpiyatlarda erkekler ve bayanlar voleybol müsabakaları Olimpiyat programına konulmuştur.
• 1964 yılında Tokya da bayanların bir defaya mahsus müsabakaya katılabilecekleri kararı alınmıştır.
• 1966 yılında Prag da bayanların Olimpiyatlara katılmaması kararı kaldırılmıştır.
• 1974 de Meksika daki Dünya şampiyonası Japonya da Televizyondan yayınlanmıştır.
• 1987 de uluslararası voleybol federasyonu Dünya plaj voleybolu serisini programa almıştır.
• 1989 da uluslararası voleybol federasyonu voleybol sporuna yardım programı oluşturmuştur.
• 1990 da Dünya Ligi kurulmuştur.
• 1992 de Amerika da 4 kişilik profesyonel plaj ligi başlamıştır.
• 1995 te voleybol sporu 100 yaşındaydı.
• 1996 da ikili plaj voleybolu olimpiyat programına alınmıştır.
TÜRKİYE DE VOLEYBOL
Voleybol Türkiye ye 1919 yılında Amerikalılar tarafından getirilmiştir.Bu sporu Türkiye ye tanıtan kişi Dr.DEAVER isimli bir Y.M.C.A.üyesidir.Dr.Deaver 1919-1925 yılları arasında Y.M.C.A. müdürlüğünü yapmış ve adı geçen derneğin Çarşıkapı daki spor salonunda başlayan voleybol müsabakaları İstanbul luların ilgisini çekmiş ve rahbet görmüştür.Aynı zamanda Cağaloğlu nda bulunan Erkek Muallim Mektebinde beden eğitimi öğretmeni Selim Sırrı Tarcan, Y.M.C.A. derneğinde oynanan voleybolla ilgilenmiş ve öğrencilerine bu sporu öğretmiştir.1920-1924 yılları arasında Selim Sırrı Tarcan ın yetiştirdiği öğretmenler, voleybol öğretmeni olarak görev aldıkları yerlere bu sporu götürmüşler ,yayılmasına neden olmuşlardır.
İstanbul daki bütün okullarda(Kabataş,Galatasaray,Vefa,İstanbul L.) voleybol futboldan daha öncelikli hale gelmiştir.Bu liselerden mezun olup eski mühendis mektebine geçenler voleybolu 1924-1944 yıllarında buranın sembolü haline getirmiş ,İstanbul şampiyonaları ilgi görmüştür.
1949 da Türkiye voleybol şampiyonası yapıldı.Bu şampiyonaya Beyoğlu, G.S, Altınordu, Moda, Kurtuluş, Vefa, Kadıköy kulüpleri katıldı. 1952 de Ayhan Demir üniversite takımını Mısır a götürmüş ve modern voleybol ile karşılaşılmıştır.
1953 de ülkemizde Yugoslavya da oynanan maçlarla oyun sistemimiz değiştirilmeye başlanmış ve 1956 da ilk defa Dünya şampiyonasına katılarak Dünya voleybolu hakkında ,kurallar konusunda bilgi sahibi olunmuştur. Bu arada ülkemize getirilen Yugoslav antrenör gençlerimize modern voleybolu öğretmeye başlamıştır.
TÜRKİYE VOLEYBOL FEDERASYONU
İstanbul şampiyonası 1928 den beri düzenli olarak yapılmaktayken, Türkiye voleybol şampiyonası da 1949 dan itibaren düzenlenmeye başlanmıştır.Türkiye 1948 de Uluslararası Voleybol Federasyonuna üye olmuştur.
Bu duruma rağmen ülkemiz de ayrı bir federasyon kurulmamış, Voleybol,Basketbol ve El topu spor oyunları federasyonu olarak idare edilmiştir.Kulüplerde çoğu zaman basketbol takımları biraraya gelerek voleybol takımı kurmuşlardır.
1958 de yetkililer,federasyonları ayırmış Voleybol ve El Topu federasyonu kurmuşlardır.Bu büyük bir aşama olmuştur.
1958 de ilk defa erkeklerde Avrupa şampiyonasına katılan takımımız diğer yıllardaki tüm şampiyonalarda yer almıştır.Kız takımımız 1963 de oynanan Avrupa şampiyonasına katılmıştır.1967 de 35 takımın katılımıyla Avrupa şampiyonasını ülkemizde organize ederek modern voleybolun ülkemize yayılmasını sağlamıştır.
Türkiye ,1998 yılında ilk defa elemelerden geçerek Japonya da yapılan Dünya voleybol şampiyonasına katılmıştır.
|
