fiogf49gjkf0d
Dua kulun Mevlá’sına yalvarması, yakarması, seslenmesi, çağrıda bulunması ve halini O’na arz edip yardım istemesidir.
Duaveniyaz bir ibadettir. Farz ibadetlerin hepsinde dua anlamıvardır.Namazda Fatiha suresini okurken: ‘Ya Rab! Bize doğru yolugöster,lütfuna erdirdiğin kulların yoluna; gazabına uğramış vesapıklarınyoluna değil’ derken dua ediyoruz. Fatiha suresi baştan sonakadarduadır. Namaz duruş, eğilme ve yere kapanma gibi davranışlaritibariylede bir duadır, beden diliyle halini Hak Teala’ya arzetmektir.
Oruç, zekat, hac gibi ibadetlerde de dua anlamı vardır.
ALLAH’TAN NİYAZ ETMEK
AllahTeala:‘Bana dua ediniz, duanızı kabul edeyim’ (Gafir, 40/60; Bakara,2/186)buyuruyor. O halde bu emre uyup O’na dua etmek bir ibadet ve birkullukgörevidir.
İçeriği itibariyle dua çeşit çeşittir.Genellikledua ederken maddî-manevî, dünyevî-uhrevî ihtiyaçlarınıgidermesini HakTeala’dan niyaz eder, boynu bükük bir kul tavrı ileO’na yalvarır,yakarır. ‘Rabbimiz, bize dünyada da iyilik ahirette deiyilik güzellikver, bizi cehennem ateşinden ve azabından koru’(Bakara, 2/201) duasıböyledir.
Allah’ın büyüklüğünü,yüceliğini, eşsizliğini,benzersizliğini, gücünü, kuvvetini, lütfunu vekeremini dile getirmek deduanın konusu olabilir. Fatiha suresinin ilkáyetleri bu anlamda duadır.Hamd olsun, elhamdülillah, Allah’a şükürgibi dua cümleleri gibiSalávat-ı Şerifeler de duadır, ibadettir.Tevhidler, münacatlar veilahilerin bir bölümü de dua niteliğindedir.
Duadilleyapıldığı gibi gönülle ve gönülden de yapılır. Gönülle olan duakulunsusarak ilahî dergáha dileklerini derin bir saygı hissi içindegönüldenarz etmesi ya da Allah’ın büyüklüğünü, kudretini vehikmetinidüşünmesidir.
TALEBİN GECİKMESİ
Duaedenkulun samimiyet ve inançla duaya devam etmesi, ‘duam kabul oldubitti’veya ‘kabul olmuyor’ gerekçesiyle duayı terk etmemesi gerekir.Duaedilirken, bir şey talep edilirken ‘Allah’ım, hakkımda hayırlısınıver’şeklinde bir kaydın konulmasında veya düşünülmesinde fayda var.Çünküinsanın dua yoluyla Allah’tan dilediği husus bazen hakkındahayırlıolamayabilir. Dua ile talep edilen hususun verilmesi bazengecikebilir.Bunu da Allah isteği doğru zamanda ve mekanda yerinegetirir, şeklindeyorumlamak gerekir.
Dua edilirken ilahî huzurda eğilerek ve boynu bükük bir halde, kulun efendisi karşısındaki tavrı içinde bulunmak şarttır.
Herzamanve her şartta dua edilir, ama abdestli iken veya namazdan sonraveyaseher vakti dua edilmesi tercih edilir. Özellikle Cuma günü öğlevaktiyapılan duaların kabul edilme ihtimali oldukça fazladır.
Dua yoluyla haram, günah, mekruh veya helal oluşu şüpheli hususlar istenmez.
HER LİSANDA EDİLİR
İnsandardakalınca Rabbına sığınır ve dua eder, bu durum doğaldır. Fakatferah verahat olduğu zaman da dua etmelidir ki sıkıntıda iken yaptığıdua kabuledilsin.
Duanın dili olmaz. Her mümin kendi dili ileAllah’adua edebilir. Yeter ki duada Allah’ın şanına yakışmayanifadelerbulunmasın. Bununla beraber Kur’an ve sahih hadislerde geçenduaörneklerine öncelik verilmesinde fayda vardır.
Davulcunun sahur neşesi
Birisi, büyük bir zatın evinin kapısında sahur davulu çalmakta idi...
Geceyarısıaşk ile şevk ile davul çalıyordu. Ona kabiliyetli birisi dediki: Evvelabu davulu, seher vakti çal, gece yarısı bu kepazelik olmaz.Bir de eyhevesli adam, şunu da bil ki bu evde hiç kimse yok.
Buradaşeytandanperiden başka kimse yokken ne diye vaktini zayi ediyorsun?Tefi, davulubirisi duysun diye çalıyorsan duyacak kulak nerede? Bunuanlamak içinakıl lazım, fakat akıl hani?
Davulcu dedi ki: Sen sözünü bitirdin şimdi cevabımı dinle de şaşırıp kalma.
Sence şimdi gece yarısı ama bence neşe sabahı yaklaştı.
Her sınıklık bence kutlu bir hale geldi. Bütün geceler, gözüme gündüz kesildi.
Nilırmağısana kandır ama bence kan değil, sudur ey akıllı kişi. Sence odemirdir,tunçtur ama Davut peygambere mumdur. Dağ, sana karşıağırıdır,cansızdır, fakat Davut’un önünde usta bir çalgıçı, birokuyucudur.
Seninönünde o kırık taşlar susarlar. FakatAhmed’in önünde fasih bir halegelir, hamd-ü senada bulunurlar. Seninönünde mescidin sütunu ölüdür,fakat Ahmed’e karşı gönlünü aldırmış biráşıktır.
Bu evde bukonakta kimse yok, neden bu davuluçalıyorsun dedin. Bu halk, Allah içinparalar verir, yüzlerce hayrıntemelini atar, mescitler yaparlar. Sarhoşáşıklar gibi uzun bir yololan Hacca giderler, seve seve canları ilemalları ile oynarlar.
Hiç o evde kimse yok derler mi? Ev sahibi, ev içinde gizlenen cana benzer.
Rıza
Rıza;razıolmak, muhalefet etmemektir. İnsanın başına gelen hadiselerekarşıkalbinde ve dilinde hoşnutsuzluk görülmemesidir. PeygamberEfendimiz(S.A.S.) ‘Üç şey vardır ki kul onlarla dünya ve ahiretiniyiliklerineerer: Belaya sabır, kazaya rıza, bollukta dua’ buyurmuştur.Rabia’yasormuşlar: ‘Kul ne zaman razı olur?’ ‘Nimete sevindiği gibi,musibetede sevinirse işte o zaman razı olur’ demiş. İnsan rızadanyüzçevirirse, içini sıkıntılar kaplar. Hoşnutsuzluk onu bitmeyenbiraçlığa sürükler. Aç gözlülük onu nefsinin kölesi yapar.Başınagelenlere razı olan sükuneti, huzuru bulur. Haris Muhasibi‘Rıza,kaderin hükümleri karşısında kalbin sakin olması, telaşadüşmemesidir’demiştir. Tam rızaya ancak olgun müminler ulaşabilir.‘Kahrın da hoşlütfun da hoş’ demek herkesin harcı değildir. Ancak kişi,razı olmakdoğrultusunda kendini yönlendirmelidir.
Şol cennetin ırmakları
Akar Allah deyu deyu
Çıkmış İslam bülbülleri
Öter Allah deyu deyu
***
Aydan aydındır yüzleri
Şekerden tatlı sözleri
Cennette huri kızları
Gezer Allah deyu deyu
***
Yunus Emre var yarına
Koma bugünü yarına
Yarın Hakk’ın divanına
Çıkam Allah deyu deyu
Rasulullah(S.A.V.)şöyle buyurmuştur: ‘Gizli sadaka Rabb Azze ve Celle’ningazabınıdindirir. Sıla-ı rahim ömrü uzatır. İyilik işlemek kötülüğünyereyıkmalarından korur.’ (Beyháki).
Allah sizi, dinhakkındasizinle savaşmayan ve sizi yurtlarınızdan çıkarmayan kimselereiyiliketmekten, onlara adaletli davranmaktan men etmez. Çünkü Allahadaletyapanları sever.
|
