Her kültürün, hatta her bireyin farklı cevaplar vereceği bir soru.
Videodaki yurdum insanları, kamerayı görünce apışıp kalmışlar. Toplumun "namus" kavramını nasıl tanımladığını daha iyi anlayabilmek için, "namussuzluk nedir?" sorusunu yöneltmek gerekir. Sorunun sorulduğu bölgenin sosyolojik yapısının gelişmişliğiyle birlikte, muhtemelen şunlara benzer cevaplar verilecektir:
Namussuzluk nedir?
-Kadının bekaretini kaybetmesidir.
-Birinin karısına, kızına yan gözle bakmaktır.
-Kadının erkeklerle konuşmasıdır.
-Kadının izinsiz iş yapmasıdır.
-Zinadır.
-Dedikodudur.
Örnekler çoğaltılabilir. Görüldüğü gibi cevapların hemen hepsi kadın odaklıdır. Bu da, bizim kültürümüzde, kadının, namus konusunda toplumsal baskı altında olduğunun kanıtıdır. Yine de eskiye kıyasla, namusun salt kadın kavramını içine alan bir tanımlamadan uzaklaşmaya başladığı da ortadadır.
Bana göre namus; dürüstlük, onur, sâdakat, vicdan, hak-adalet gibi kavramları içine alan genel bir ahlaktır.
Örneklerle namus;
Bir ilişkide çiftlerin birbirlerine olan bağlılıklarıdır,
Bir iş yerinde, işçinin patrona, patronun da işçisine olan yükümlülüğüdür,
Devletin yurtdaşına adam gibi hizmet vermesi, yurtdaşın da devletine aldığı hizmetin karşılığı olan vergisini ödemesidir.
Kiracı ve ev sahibinin birbirlerine karşı olan görevlerini samimiyetle yerine getirmesidir.
Daha yüzlerce örnek verilebilir. |